گزارش ویژه؛سد گلورد در آستانه بهره‌برداری کامل
سد گلورد: گره‌گشایی استاندار مازندران از ۱۵ سال تعلل در یک پروژه حیاتی
سمیه کریمی-صدای نکا؛ سدسازی در دوران معاصر نقش بی‌بدیلی در توسعه و پویایی اقتصاد کشاورزی و مدیریت منابع آب ایفا می‌کند. کارشناسان مدیریت منابع آب تاکید دارند که برای عبور از شرایط دشوار اقتصادی، به ویژه معضل کم‌آبی، مهار آب‌ها از طریق سدسازی می‌تواند زمینه رشد و توسعه هر منطقه را فراهم آورد.
سد گلورد؛ پروژه‌ای با فراز و نشیب‌های طولانی
نام سد گلورد و مسائل پیرامون آن برای مردم مازندران، به ویژه ساکنان شرق استان، نامی آشناست. این سد که عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۸۸ آغاز شد، به دلیل درگیری با نظام‌های اداری، مالی و مدیریتی، دچار تعلل‌های فراوان شد و پیشرفت جدی کار را با مشکل مواجه ساخت. نبود یک اراده قوی، کارآمد و عملیاتی، اتلاف وقت، منابع و هزینه‌های فرصت را در پی داشت و فضای نامناسب اجتماعی و روانی را برای مردم منطقه ایجاد کرد.
ورود استاندار و آغاز فصلی نو
با حضور مهدی یونسی به عنوان سکاندار دولت چهاردهم در مازندران، موضوع سد گلورد از همان روزهای نخست کاری با جدیت در دستور کار قرار گرفت.
استاندار با بازدیدهای میدانی و حضور در عملیاتی‌ترین سطوح، متوجه شد که پل دسترسی به مناطق بالادست، به رغم پیشرفت چشمگیر خود سد، به عنوان معضل اصلی، اتمام پروژه را به تعویق می‌اندازد.
یونسی با احضار مدیران و کارشناسان مربوطه، ضمن تمرکز و شناسایی موانع و تنگناها، خواستار تسریع و تسهیل در انجام کار شد. عمده تلاش استاندار در این زمینه به بازه زمانی آذر ۱۴۰۳ تا اردیبهشت ۱۴۰۴ مربوط می‌شود که شامل پیشرفت عملیات اجرایی پل فلزی سد و همچنین عملیات نصب قطعات پل، تاج آب، نصب گاردریل و هندریل عرشه پل و عملیات برق‌رسانی پل است. از اقدامات مهم استاندار، تخصیص بیش از ۷۳۰ میلیارد ریال اوراق مرابحه اسلامی در دو مرحله به سد گلورد است که نقشی مثال‌زدنی در تسهیل و پیشرفت کار داشت.
مشخصات و اهداف کلی طرح
سد گلورد، سدی سنگریزه‌ای با رویه بتنی (CFRD) است که با ارتفاع ۱۰۹ متر و حجم ۱۱۵ میلیون متر مکعب در استان مازندران بر روی رودخانه نکا احداث شده است. اهداف طرح احداث سد به شرح ذیل است:
تأمین سالیانه ۲۸.۳ میلیون مترمکعب از نیاز آب شرب شهرهای پایین‌دست (حدود ۴۷۵,۰۰۰ نفر).
تأمین سالیانه ۷۲.۱ میلیون متر مکعب از نیاز آبی اراضی دشت نکا و بهشهر.
کنترل سیلاب‌های مخرب، توسعه گردشگری.
سوابق اجرایی و پیشرفت طرح
طرح سد گلورد و تأسیسات جانبی آن شامل سه پیمان اجرایی “سد”، “پل” و “راه” است. در حال حاضر پیشرفت فیزیکی کل طرح بالغ بر ۹۸ درصد است.
اگرچه آبگیری اولیه سد در تیر ماه سال ۱۳۹۶ آغاز شد، اما به دلیل عدم تکمیل راه ارتباطی روستاهای بالادست و به خصوص پل روی دریاچه، امکان افزایش تراز آب (بالاتر از رقوم ۶۸۰) و ذخیره آب در مخزن (بیش از ۱۲ میلیون مترمکعب) وجود نداشته است. به عبارت دیگر، در حال حاضر تنها ۱۰ درصد از حجم مفید مخزن قابل استفاده است.
نام پروژه پیمانکار تاریخ ابلاغ مبلغ پیمان (میلیون ریال) وزن پروژه درصد پیشرفت
سد گلورد اویول – آب‌نیرو ۸۸/۰۲/۲۴ ۸۶۰,۰۰۰ ۸۸.۳ ۹۹.۴۰
راه‌های ارتباطی بالادست آریارود پارس ۱۴۰۰/۰۸/۰۱ ۱,۰۷۵,۰۰۰ ۱۵.۱ ۸۷.۷۲
پل بزرگ روی دریاچه ماشین‌سازی اراک ۹۸/۱۱/۱۵ ۵۹۹,۰۰۰ ۶.۶ ۹۷.۱۵
جمع کل ۹۸.۶۰
مشخصات عمومی اجزای طرح
مشخصات سد:
نوع سد: سنگریزه‌ای با رویه بتنی (CFRD)
ارتفاع از پی: ۱۰۹ متر
ارتفاع از بستر رودخانه: ۹۹ متر
تراز تاج: ۷۳۹ متر
طول تاج: ۲۷۰ متر
عرض تاج: ۱۰ متر
حجم بدنه سد: ۲.۵ میلیون متر مکعب
مشخصات مخزن:
حجم کل مخزن در رقوم نرمال: ۱۱۵ میلیون متر مکعب
حجم مفید مخزن: ۱۰۶ میلیون متر مکعب
حجم مرده مخزن: ۹ میلیون متر مکعب
تراز نرمال مخزن: ۷۳۰ متر
وسعت مخزن در تراز نرمال: ۳۶۵ هکتار
مشخصات عمومی پل:
نوع پل: پل فلزی زیرقوسی
طول عرشه پل: ۲۸۱ متر
عرض عرشه: ۱۲ متر
طول دهانه قوس زیرین: ۲۰۷ متر
خیز قوس زیرین: ۳۴ متر
تعداد دهانه‌ها: ۱۸ عدد
وزن کل پل: ۲,۲۰۰ تن
مشخصات راه‌های ارتباطی:
طول جاده رودبار تا پل: ۱.۲۵ کیلومتر
طول جاده وِلِم تا پل: ۱.۱۵ کیلومتر
ارتفاع دایک کیلومتر ۹۰۰+۰: ۱۵ متر
حجم دایک کیلومتر ۹۰۰+۰: ۱۵,۰۰۰ متر مکعب
طول جاده وِلِم به غریب‌محله: ۴.۴ کیلومتر
طول جاده تاج سد به سه‌راهی محمدآباد: ۶ کیلومتر
اهمیت تسریع در تکمیل طرح
تسریع در تکمیل سد گلورد از جنبه‌های مختلف حائز اهمیت است:
کنترل سیلاب و کاهش خسارات پایین‌دست: رودخانه نکا رودی طغیانی است که تاکنون خسارات مالی گسترده‌ای در پی داشته است. با توجه به اینکه حدود ۷۵ درصد از سطح حوضه آبریز رودخانه بالاتر از سد گلورد قرار دارد، این سد نقشی کلیدی در مهار سیلاب‌های ویرانگر ایفا می‌کند. تکمیل پل و ترازافزایی آب در مخزن، سد گلورد را قادر خواهد ساخت تا نقش شاخص خود را در کنترل سیلاب‌های بهاره ایفا کرده و از بروز خسارات زیانبار پیشگیری کند.
مقابله با پیامدهای خشکسالی: سد گلورد در تأمین نیاز آبی ۲۵,۰۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی دشت‌های نکا و بهشهر نقش اساسی دارد. با تکمیل و افتتاح پل روی دریاچه، بخشی از آب‌های بهاره رودخانه در مخزن ذخیره شده و در فصل کشت آتی، این اراضی می‌توانند از این ذخیره بهره‌مند شده و بحران خشکسالی را با تنش کمتری سپری کنند. عدم تکمیل پروژه، سرمایه‌گذاری عظیم صورت گرفته در سد و شبکه گلورد (به ارزش روز بالغ بر ۱۰۰,۰۰۰ میلیارد ریال) را بلااستفاده باقی می‌گذارد.
پیشگیری از استغراق و قطع راه ارتباطی روستاهای بالادست: در شرایط فعلی، با وقوع سیلاب‌های حتی نه‌چندان بزرگ، تراز آب در مخزن به حدی بالا می‌آید که جاده ارتباطی روستاهای بالادست به شهرستان بهشهر زیر آب می‌رود. همانند سیلاب فروردین ۹۸ که راه ارتباطی روستاها برای حدود ۲ ماه قطع شد و تردد اهالی با بارج، صعوبت، خطر و نارضایتی بسیاری را به همراه داشت. اتمام راه و پل، این محدودیت را مرتفع خواهد کرد و از تکرار چنین وقایعی در فصول سیلابی آینده جلوگیری می‌کند.
اعتبار مورد نیاز برای تکمیل طرح
جمع مطالبات پیمانکاران و مشاور این پروژه حدود ۱,۶۰۰ میلیارد ریال است و اعتبار لازم برای تکمیل کل طرح حدود ۵,۵۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است. با این حال، چنانچه به فوریت مبلغ ۲,۰۰۰ میلیارد ریال به طرح گلورد اختصاص یابد، می‌توان در ماه آتی نسبت به تکمیل پل و آن قسمت از پروژه راه که به تردد از روی پل مرتبط است، اقدام کرد. در این صورت، بدون هرگونه محدودیتی امکان ذخیره آب و ترازافزایی مخزن فراهم خواهد شد.
پیمان شرکت / فعالیت مطالبات (میلیارد ریال) کارهای باقیمانده (میلیارد ریال) جمع کل (میلیارد ریال)
پیمان سد گلورد مشارکت اویول – آب‌نیرو ۵۰۰ ۸۵۰ ۱,۳۵۰
پیمان پل روی دریاچه شرکت ماشین‌سازی اراک ۵۰۰ ۵۰۰ ۱,۰۰۰
پیمان راه‌های ارتباطی شرکت آریارود پارس ۴۵۰ ۲,۲۵۰ ۲,۷۰۰
خدمات مهندسی و نظارت شرکت مهندسین مشاور سکو ۱۵۰ ۲۰۰ ۳۵۰
تملک اراضی تملک اراضی — ۱۰۰ ۱۰۰
جمع کل ۱,۶۰۰ ۳,۹۰۰ ۵,۵۰۰
آخرین سلسله اقدامات (آذر ۱۴۰۳ تا اردیبهشت ۱۴۰۴)
بازدیدها:
بازدید استاندار و هیئت همراه از پروژه پل در تاریخ ۱۴۰۳/۰۹/۱۶.
بازدید استاندار محترم جناب آقای دکتر یونسی و هیئت همراه از پروژه پل در تاریخ ۱۴۰۳/۱۰/۰۷.
پیشرفت:
۸٪ پیشرفت عملیات اجرایی پل فلزی در بازه زمانی آذر ۱۴۰۳ تا فروردین ۱۴۰۴ (از ۹۰٪ در آذر ۱۴۰۳ به ۹۸٪ در فروردین ۱۴۰۴).
عملیات اجرایی این دوره شامل:
تمام عملیات نصب قطعات پل شامل پانل میانی.
تاج آب و تکمیل رنگ‌آمیزی.
نصب گاردریل و هندریل عرشه پل.
اجرای طرح برق‌رسانی پل.
اجرای روشنایی پل.
اعتبارات:
تخصیص بیش از ۷۳۰ میلیارد ریال اوراق مرابحه اسلامی در دو مرحله به سد گلورد.
نام پروژه پیمانکار تاریخ ابلاغ مبلغ پیمان (میلیون ریال) وزن پروژه درصد پیشرفت (۱۵ آذر) درصد پیشرفت (۱۵ اردیبهشت) درصد پیشرفت دوره
سد گلورد اویول – آب‌نیرو ۸۸/۰۲/۲۴ ۸۶۰,۰۰۰ ۸۸.۳ ۹۹.۱۱ ۹۹.۴۳ ۰.۳۲
راه‌های ارتباطی بالادست آریارود پارس ۱۴۰۰/۰۸/۰۱ ۱,۰۷۵,۰۰۰ ۱۵.۱ ۸۷.۰۰ ۸۷.۷۷ ۰.۷۷
پل بزرگ روی دریاچه ماشین‌سازی اراک ۹۸/۱۱/۱۵ ۵۹۹,۰۰۰ ۶.۶ ۹۴.۰۳ ۹۸.۵۰ ۴.۴۷
جمع کل ۹۸.۱۷ ۹۸.۶۸ ۰.۵۱
برچسب ها :استاندار مازندران ، دولت چهاردهم ، سد گلورد
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰